Erkin Sabit Şavuot
(bilgisayar yüksek mühendisi, araştırmacı yazar)
Uygur federasyonu genel başkanı,
Turan Konfederasyonu genel başkanı,
Ankara meclisi Anadolu birliği genel başkanı yardımcısı,
Dünya Barış teşkilatı uzakdoğu direktörü,
Uluslararası medya diplomasisi direktörü,
Doğu Türkistan Cumhuriyeti Hükümeti başkanı.
Türk Devletleri Teşkilatı güçlenmesi Çin halk Cumhuriyetinin bir yol kuşak projesine katkıları nelerdir , TDT güçlenmesi Türkistan için önemi nedir.
Türk Devletleri Teşkilatı (TDT), Çin Halk Cumhuriyeti’nin Bir Kuşak Bir Yol (Belt and Road Initiative – BRI) projesine stratejik ve ekonomik açıdan önemli katkılar sağlamaktadır. Bu katkılar, coğrafi konum, enerji kaynakları, lojistik ve altyapı bağlantıları gibi birçok faktöre dayanmaktadır. İşte TDT’nin BRI’ye olan katkılarının bazı önemli yönleri:
1. Coğrafi Avantaj ve Transit Koridorlar
Türk Devletleri Teşkilatı üye ülkeleri (Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve diğer gözlemci ülkeler), Avrasya coğrafyasındaki stratejik konumları sayesinde Çin ile Avrupa arasında kara ve demiryolu taşımacılığı açısından kritik bir köprü rolü üstlenmektedir. Özellikle Orta Koridor olarak bilinen güzergah, BRI’nin kara bağlantıları açısından büyük önem taşır. Bu koridor:
• Çin’den başlayarak Orta Asya ülkeleri, Hazar Denizi, Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaşır.
• Söz konusu güzergah, Süveyş Kanalı gibi geleneksel deniz yollarına alternatif ve daha kısa bir rotadır.
2. Enerji ve Doğal Kaynakların Taşınması
TDT üyeleri, özellikle Kazakistan, Özbekistan ve Türkmenistan, zengin enerji kaynaklarına sahiptir. Çin, bu ülkelerden petrol, doğalgaz ve diğer enerji kaynaklarını temin ederek enerji arz güvenliğini artırmaktadır. Ayrıca, enerji altyapıları (örneğin boru hatları) BRI çerçevesinde daha da geliştirilmiştir.
• Trans-Hazar Enerji Koridoru: Türk devletleri ve Çin arasındaki enerji iş birliği projeleri, hem Çin’in enerji talebini karşılamakta hem de Türk devletlerinin enerji ihracatını artırmaktadır.
3. Lojistik ve Altyapı Geliştirmeleri
Türk Devletleri, BRI kapsamında altyapı projelerine büyük katkı sağlamaktadır. Özellikle demiryolu, kara yolu, limanlar ve diğer lojistik yatırımları öne çıkar:
• Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu (BTK): Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan iş birliğiyle hayata geçen bu hat, BRI’nin Orta Koridoru’nun önemli bir ayağıdır.
• Hazar Denizi Ulaşımı: Kazakistan ve Azerbaycan limanları, Çin ile Avrupa arasında yük taşımacılığında önemli bir lojistik üs haline gelmiştir.
• Türkiye’nin Marmaray ve İstanbul Havalimanı gibi projeleri, Çin ile Avrupa arasında taşımacılık ve ticareti hızlandırmaktadır.
4. Ticaret ve Ekonomik Entegrasyon
BRI çerçevesinde, Türk devletleri ile Çin arasındaki ticaret hacmi artmıştır. Çin, Türk devletleri için önemli bir ticaret ortağı haline gelmiş, buna karşılık Türk devletleri de Çin’in Avrupa’ya açılan kapısı olmuştur.
• Serbest Ticaret Bölgeleri: Özellikle Orta Asya’da altyapı projeleri kapsamında serbest ticaret alanları oluşturulmaktadır.
• Türk devletleri, Çin’in mallarını Avrupa’ya ihraç etmesinde transit ülke olarak değer kazanmaktadır.
5. Kültürel ve Diploması İşbirlikleri
Türk Devletleri Teşkilatı, BRI bağlamında Çin ile kültürel, akademik ve diplomatik iş birliğini artırmaktadır. Özellikle:
• Dil ve kültür değişim programları,
• Eğitim alanında ortak projeler,
• Ticaret ve yatırım için iş forumları düzenlenmektedir.
Özetle
Türk Devletleri Teşkilatı, coğrafi avantajı, enerji kaynakları, lojistik ağları ve ekonomik iş birlikleri sayesinde Çin’in Bir Kuşak Bir Yol projesine önemli katkılarda bulunmaktadır. Bu katkılar, hem Çin’in küresel hedeflerine ulaşmasında hem de Türk devletlerinin ekonomik kalkınmasında karşılıklı fayda sağlamaktadır.
Türk Türkü Korursa Tanrı Türkü Korur Kollar.
(Erkin Sabit Şavuot)
Erkin Sabit Şavuot
(bilgisayar yüksek mühendisi, araştırmacı yazar)
Uygur federasyonu genel başkanı,
Turan Konfederasyonu genel başkanı,
Ankara meclisi Anadolu birliği genel başkanı yardımcısı,
Dünya Barış teşkilatı uzakdoğu direktörü,
Uluslararası medya diplomasisi direktörü,
Doğu Türkistan Cumhuriyeti Hükümeti başkanı.