KENTLERİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ

KENTLERİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ

İnsanoğlu yaradılışından beri dünya üzerinde etki bırakmaya devam etmektedir. bu etki sanayi devrimine kadar daha az zararlı ve yavaş olmasına rağmen, sanayi devriminden sonra daha çok zararlı ve hızlı olmaya başlamış, günümüzde ise zirve seviyeye ulaşmıştır denilebilir. İnsanoğlunun sanayi devriminden günümüze kadar dünyaya olan etkisinin zirveye çıktığı ve devam eden bu döneme Antroposen çağ veya insan çağı denilmektedir. Geldiğimiz süreçte dünyanın artık geri dönülemez bir aşamaya gelmiştir. Daha önceki dönemlerde (sanayi devrimi öncesi) insanların dünyadan etkilendiği bir süreç yaşanırken, şimdi insanoğlu dünyayı etkilemektedir. Bunun sebebi ise yeryüzünde yaşayan insan sayısının artması ve özellikle kapitalist sistem gereği doyumsuz insan modelinin kazanç uğruna yeryüzünü kirletme ve yok etme davranışının etkinlik kazanmasıdır. İşte ilk yerleşik yaşama geçilmesinden sanayi devrimine kadar olan dönemin Holosen devri olarak adlandırılan bölümü sanayi devriminden sonra bilim adamları tarafından insanın yeryüzünü çok fazla değiştirme ve etkileme kabiliyetine ulaşmasına bağlı olarak Antroposen çağ olarak adlandırılmıştır. Günümüzün üretim ve tüketim kalıplarına bağlı olarak yaşanan gelişmeler, insanın doğaya ve çevreye verdiği zararlı etkilerini çoğaltmasından dolayı Kentlerin Sürdürülebilirliği önemli hale gelmiştir.

Sürdürülebilir kentler, faaliyetleri aracılığıyla çevresel etkileri azaltarak, kendi bölgesel, coğrafi, sosyal, ekonomik ve kültürel koşullarına uygun olarak sürdürülebilir tüketim ve üretim kalıplarını teşvik etme yoluyla varlığını ikame ettiren üretken yaşam alanlarıdır. Sürdürülebilir kentler, ekonomik açıdan üretken, toplumsal ve siyasi açıdan kapsayıcı, çevresel açıdan da sürdürülebilir niteliklere sahiptirler. Bu niteliklere sahip kentlerde, herkesin imkanlardan eşit derecede faydalanması sağlanmakta, ekonomik faaliyetler etkin bir şekilde teşvik edilmekte, iklim değişikliklerine karşı önlemler alınmakta, hava ve suyu kirletmeden yaşayanların en güvenli bir ortamda ve sağlıkları korunarak hayatlarını sürdürmeleri kolaylaştırılmaktadır.

Gelinen çağda kentlerin çevresel şoklar yaşadığı ve şiddetli fırtına ve dalgalara karşı korumasız hale geldikleri bir gerçektir. Bu gerçeğe karşı gerekli önlemlerin önceden ve etkili şekilde alınması sürdürülebilir kentlerin önemli görevidir. Görüldüğü gibi sürdürülebilir kentler oluşturmak, birçok zorluğu veya olumsuzluğu olumluya çevirme veya önlem almayı becerme gibi zor bir süreçtir.  Konuyu karmaşıklaştırmadan sürdürülebilir kentlerin özelliklerini kısaca özetlemekte fayda vardır.

Kentsel verimlilik; kentlerin iş bulunabilen yerler olmasını sağlama ve iş ortamının etkin üretim faaliyetini gerçekleştirmesi için gerekli tüm altyapıyı tamamlamaktır. Böylece verimli işleyen bir kent oluşturulacaktır.

Sosyal kapsayıcılık; Kentte yaşayan herkesin, zengin-fakir, etnik veya dinsel ayrım yapılmadan hakettiğine ulaşmasının ve toplumsal aidiyetinin sağlanmasıdır. Aksi takdirde, toplumsal kesimler arasında derin bölünmeler olur ve kentler yaşanılır olmaktan çıkarlar.

Çevresel Sürdürülebilirlik; kentlerin nüfus yoğunluğuna, doğal afetlere, hava, su ve toprak kirlenmelerine, değişen iklim koşullarına hazır hale getirilmesi veya uyarlanmasıdır.

Ancak önemli bir durum ise, Kentlerin sürdürülebilir hale getirilmesi için sağlam bir hukuk sistemi içerisinde ortak aklın kullanılarak beyin fırtınası, planlama, müzakere ve siyasi katılımcılığın da sağlanması gerekmektedir. Çünkü, bir kentin geleceği nasıl tasarladığı ve ona nasıl hazırlandığı onun sürdürülebilir kalkınma beklentilerinin belirlenmesiyle ilgilidir. Kısaca, sürdürülebilir kentler oluşturmak için verimlilik, kapsayıcılık ve çevresel önemi dikkate alan yöneticiler yetiştirilmelidir denilebilir. Çünkü, “bir kentin gelişmişliği o kenti yönetenlerin vizyonu kadardır”. Vizyonu olmayan yönetimler sürdürülebilir kent oluşturamazlar.  Ayrıntılı bilgi için Jeffrey D. Sachs tarafından yazılan “Sürdürülebilir Kalkınma Çağı” adlı kitap okunabilir.

 

 

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir