DOKTOR YETİŞ-2
2024 yılına hoş geldin diyorum. Bu yılın ve gelecek yılların Türk insanına, bölgemize dünyaya sağlık, huzur getirsin. Öncelikle hem güneyimizdeki hem de kuzeyimizdeki ve tüm dünyadaki savaşların sona ermesi ve insanlığın huzura kavuşmasını Allahtan niyaz ediyorum. Sorunlu bölgeler genelde geri kalmış veya gelişmekte olan ülkelerin olduğu bölgelerdir. Refah düzeyi yüksek ülkeler ve bölgelerde insanlarının eğitim düzeyleri de daha yüksektir ve bu ülkeler, diğer diğer geri kalmış ülke insanları için de bir cazibe merkezi olmaktadır.
Eğitimin kalitesi, okulların –hastanelerin durumu, gelir düzeylerinin/adaletin dengesizliği toplumda huzursuzluklara yol açmaktadır.
Toplum bireylerinin bedenen ve ruhen sağlıklı olabilmesi için hem koruyucu hekimlik hem de tedavi edici hekimlik ve sağlığın bir parçası olan eczacılık, diş, hemşirelik gibi okulların iyi olması gerekir. Bu gün Türkiye 91’i devlet üniversitesi tıp fakültesi, 37’si vakıf üniversitesi olmak üzere toplam 128 tıp fakültesi vardır(1). 2023 de yayınlanan bir makalede tıp fakültelerinde toplam 112.058 öğrenci olduğu belirtilmiş(2). Tıp fakültelerinden mezun olan doktor sayısı 2019 da 10958, 2020 de 11980, 2021 de 13.3306, 2022 de 14506 doktor mezun olmuştur(3).
Yukarıdaki sayıların gerekli olup olmadığı çok da önemli değil; vahim olan az da olsa hem bazı devlet üniversitelerindeki tıp fakültelerinin hem de birçok vakıf üniversitesi tıp fakültesinin kendi hastanesi yoktur. Bu tıp fakülteleri bazı hastanelerle çeşitli şekillerde antlaşmalar yaparak o hastaneleri kullanmaktadır. Peki öğrencilerini yetiştirecek yeterli yetişmiş öğretim üyesi elemanları var mı? O hastane eğitim için yeterli mi? Hepsi ayrı bir şüpheli soru?
Amacımız herhangi bir kurum veya teşkilatı karalamak ve onun hakkında konuşmak, göz boyamak değildir. Daha iyi nasıl olur onu belirlemektir.
Son 20-25 yıldır İngilizce tıp fakülteleri ortaya çıktı. Birçok üniversite hem normal tıp fakültesi hem de İngilizce tıp fakülteleri açmaya başladı. Çoğumuz da buna heveslenerek alkışladık. Amaç dünya standartlarında tıp doktoru yetiştirmek mi? Toplum fertleriyle konuşamayan onun Türkçe karşılığını bilmeyen, sanki toplumun büyük bir çoğunluğu İngilizce konuşan bir kesime hitap edecek doktorlar yetişiyor! Tabi ki İngilizce eğitimi de olsun ama hayatta karşılaşacağı hastalarla iyi anlaşabilen hekim yetişmelidir. Yine azımsanmayacak sayıda Tıp fakültelerimiz Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti(KKTC) uyruklu öğrenciler için ayrı kontenjanlar vermektedirler. Bunlara gerek var mı? Niye böyle ayrımcılık yapılıyor veya dolaylı yollardan işini bilen anne babalar çocuklarını oralara gönderip farklı yollara mı başvuruyorlar?
Mezun olan doktorların bir kısmı yeterli hasta ile karşı karşıya gelmeden, bazıları da yeterli teorik eğitim almadan mezun oluyor. Tıpta uzmanlık sınavına hazırlanarak bir ihtisas yapmaya çalışıyor. Artık öyle bir durum olmuş ki: ihtisasını bitiren doktor eğer yazı ve çizi işini iyi yapabiliyorsa ister iyi bir hekim olsun veya olmasın yükseköğretim kurulu şartlarını yerine getiriyor ve yayınları yeterli ise hemen doçentliğe başvurabiliyor. Artık son yıllarda doçentlik sözlü sınavı da kaldırıldığından ve yeterli tecrübe kazanmadan hemen doçentlik unvanı alabiliyor. Bu unvanı aldıktan sonra hemen ver elini özel hastaneler. 5 yılını da doldurur doldurmaz hemen kadro alarak profesörlük unvanı alabiliyor. Kendini yetiştirmiş, tecrübe kazanmış uzman doktorlarımızı, doçent ve profesörlerimizi tenzih ediyorum. Hastaya elini sürmeyen ve ondan korkan, hasta yönetimini yapamayan doktorlara kendinizi teslim ediyorsunuz. Doktor yetiş!
Amacımız kaliteli, işinin ehli kişilerin yetişmesine gelişmesine katkı sunmaktır. Biz bunlara kafa yorarken, bir insanı nasıl iyileştirir ve sağlığına kavuşturur, hayatını nasıl kurtarırız diye düşünürken; bir taraf dan toplumda silahlanmayı kolaylaştırır ve rahatça elini kolunu sallayan ve parayı bastıran kişiler silah temin edip ve her gün kadın cinayetleri, trafik cinayetleri işlenebiliyor. Sonra da yetiş doktor!
Okullarda küçücük beyinlerin esir alınmasını sağlayan uyuşturucu ile iyi bir şekilde mücadele edilmeyip sonrada yetiş doktor!
Yetiş doktor toplum elden gidiyor!
(1):TTB verileri 2023 Artan Tıp Fakülteleri Kontenjanları ve Önerilerimiz.
(2): Dergi park DOI: 10.17942/sted.1259646
(3):https://www.drdatastats.com/turkiyede-universitelerin-tip-bolumlerinden-her-yil-kac-kisi-mezun-oluyor/
Prof. Dr. Necati Alkış