VERİ OLMADAN İÇ KONTROL OLMAZ
Sezgin ERÖZBAĞ
Yazar
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun 55’inci maddesinde yer alan iç kontrolün dört önemli amacından biri de yönetimin ihtiyaç duyduğu mali ve mali olmayan bilgilerin zamanında ve güvenilir olarak üretilmesini ve yönetime iletilmesini sağlamaktır.
O halde;
Birimlerin veri üretmesi lazım. Çünkü bilmediğini yönetemezsin, ölçemediğini de bilemezsin.
Şayet ölçülemeyecek durumda ise ölçülebilir yap. (Ölçebilmek için stantartları oluşturmak lazım)
Bilinmeli ki günümüzün liderlik ve yöneticilik anlayışı veriye ve risk yönetimine dayalıdır.
Ayrıca veriyi topladık, verinin kalitesini artırdık ve veriyi anlamlı hale getirdik. Bu süreçten sonrası da en az öncesi kadar önemli. Veriyi okumanın bile bir kültür olayı olduğunu bilmemiz gerekiyor.
Bu bağlamda;
Veri iç kontrol sisteminin temel dayanağıdır. Zaten veriye dayalı olmayan bir iç kontrol sistemi düşünülemez. Diğer taraftan iç kontrol sadece prosedürler bütünü olarak görülmemeli, stratejik hedeflere ulaşabilmek ve sürdürülebilir bir başarı için bir kültür haline getirilebilmelidir. İç kontrolün kültür haline gelmediği kurumlarda başarı şansı son derece zor olup, bunu bir bitkinin yetişmesi için uygun toprağın olmaması gibi düşünmek lazım.
Dolayısıyla iç kontrolü sadece kurmak yetmez, yaşamak gerekir. Bu yönüyle iç kontrolün dinamik bir yönü olup aynen canlı bir hücre gibi kabul edip kontrol etmek, gözden geçirmek ve gerektiğinde yenilemek lazım.
Son olarak;
İç kontrolü sadece bir kontrol faaliyeti olarak görmemek lazım. Böyle görmek çok büyük bir yanılgı olur. İç kontrol; kontrol etmek değil, kontrol altında tutmaktır, kontrolün sende olmasıdır. Kontrol sende değil ise zaten başarı şansın çok düşük. Bunun içinde sayılara, dolayısıyla verilere hakim olmak lazım.